Бүкіл әлемнің раббысы, пендесіне сансыз нығмет берген жаратушымыз бір Аллаға сансыз мадақ пен мақтау, адамзаттың асылы, пайғамбарлардың соңғысыпайғамбарымыз Мұхаммедке (с.а.с) салауат пен сәлем болсын!
Дініміз Исламда ең қасиетті, қадірлісаналатын жыл бар. Ол – сүйікті пайғамбарымыздың (с.а.с) дүние есігін ашқан жылы. Айлардың ішінде қасиетті ай бар. Ол – біз білетін берекеге толы,үстіміздегі қасиетті рамазан айы. Әр аптада бір келетін қасиетті күн бар. Ол – күндердің мырзасы, кедейлердің қажылығы саналатын қасиетті жұма күні. Дінімізде қасиетті түн бар. Ол өзіміз төрт көзбен күтіп отырған қасиетті қадір түні. Алла қаласа биылғы жылы қасиетті қадір түніміз сәуір айның 27нен 28 не қараған түні сәрсенбінің кешіне тура келіп отыр. Баршаңызды қасиетті түнге аман жетіп, Алланың разылығына бөленген құлдардан болуларыңызға тілектеспін.
Жаратушы Жаппар Иеміз қадір түнін басқа түндерге қарағанда ерекшелеп, оның дәрежесін көтерген. Осы қасиетті түнде Алла Тағаланың пенделеріне берер сыйы да мол. Раббымыз пендесіне басқа түндерде бермеген ризық-несібесін осы түнде үлестіреді. Сол себепті, мұсылман қауымы қадір түнін тағатсыздана күтіп, оны құр жіберіп алмауға әрі бұл түнді тиімді пайдалануға тырысады.
Жаратушы Иеміз Қасиетті Құран Кәрімде бұл түннің қадір-қасиеті жайында былай дейді:«Біз шынында, Құранды қадір түнінде түсірдік. Қадір түнінің не екенін білесің бе? Қадір түні (қасиет және сауап жағынан) мың айдан да қайырлы. Сол түнде періштілер және Жәбірейіл Алланың әмірімен (жер бетіне Алла тағдыр еткен) барлық істерді атқару үшін түседі. Сол бір түн, ағарып таң атқанға дейін амандық-тыныштық түні болады» [Қадір сүресі,1-5 аят].
Алланың елшісі Пайғамбарымыз (с.а.с): «Қандайда бір пенде қадір түнін Аллаға деген шынайы иманмен және сауабын бір Алладан үмітете отырып құлшылық жасаса, оның осы күнге дейінгібарлық күнә, қателіктері кешіріледі», – деген [Бұхари].
Тағы бір хадисте сүйікті Пайғамбарымыз (с.а.с): «Міне сендерге қасиетті ай келіп жетті. Бұл айдасауабы мың айдан артық болған түн бар. Кімде-кім осы түннің жақсылығынан мақұрым қалса, жақсылық атаулыдан құр қалған болады. Оның жақсылығынан тек қана нағыз мақұрым адам ғана құр алақан қалады», – деген[Ибн Мәжәһ].
Рамазан – қасиетті ай. Осынау қасиетті болуына себеп болған нәрсе ол – қадір түні. Қадір түні Құранның түсуімен қадірлі болды. Алла Тағала Құран Кәрімді қадір түнінде түсірген. Жалпы, бұл түн неліктен қадір түні деп аталады? Ислам ғалымдары оның бірнеше мағына беретіндігін айтқан.
Алла Тағала“қадір” сүресінде: «Расында, Біз оны (Құран Кәрімді) қадір түні түсірдік»,-дейді[қадір сүресі, 1-аят]. Демек, оның алғашқы мағынасы – қасиетті кітап түсірілген түн. Сондықтан ол түннің қадірі, сауабы мол болып тұр. Құран Кәрім кітабы - Алланың сөзі, адамдарды дұрыс жолға бастайтын және екі дүниенің бақытына жеткізетін иләһикітап.
Неліктен бұл түн құрметті һәм ардақты? Себебі, бұл түні мұсылман баласы барынша көп құлшылық жасап, Алла Тағалаға мінәжат етеді. Құран Кәрімді оқып, Жаратушы Иеден жасаған қателік-күнәларыүшін кешірім сұрайды. Ал қадір түнін дәл осындай ізгі амалдармен өткізген адам Алла Тағала алдында құрметті әрі ардақты болады.
Бұл түні аспаннан жерге түсетін періштелердің көптігі соншалық, оларға жердің өзі таршылық етеді. Демек, бұл қадір түніндегі періштелердің көптігін көрсетеді. Алла Елшісі (с.а.с): «Шын мәнінде, қадір түні жер бетінде періштелер ұсақ тастардан да көп болады», ‒ деп хабар береді [Ибн Хузәймә].
4.Тағдыр бекітілетін түн.
Алла Тағала осы түні пенделерінің бір жылдық тағдырын бекітеді. Сондай-ақ, бір жыл ішіндегі табиғат құбылыстарын, жақсылық пен жамандықты, өмірге келетін һәм өмірден өтетін адамдардың мезгілін бекітеді. Қадір түнінде тағдыр тақтасына құлшылықтағы құлдардың тілектері тоқылып, алдағы бір жылға қатысты үкімдер бекітіледі. Бұл туралы ғұлама Мужаһит: «Қадір түні – тағдыр түні. Оның бұлай аталуының себебі, Алла Тағала бұл түні келесі жылғы Қадір түніне дейін кімнің ажалы жететінін, кімге қанша ризық-несібе бөлінетінін, тағы басқа үкімдерді белгілейді. Содан соң барлығын төрт періштеге: Жәбірәйіл, Исрафиль, Микәйіл және Өлім періштесіне тапсырады», – деген.
Ал, Абдулла Ибн Аббас: «Сол түні кітаптың анасынан, яғни Ләухул Махфуздан бір жылдың ішінде кімге қанша ризық бөлінетіні, қашан қанша жаңбыр жауатыны, кімнің дүниеге келетіні, кімнің дүние салатыны, кімнің қажылыққа баратыны да жазылады», - деген.
Қадір түнінде кімдердің қажылық жасайтынына дейін жазылатыны жайлы Икрима ғалым: «Қадір түнінде бір жыл ішінде Алланың үйі ‒ Қағбаны зиярат етіп, қажылық жасайтындардың есімдері әкелерінің есімдерімен қосылып жазылады», - деген.
Қадір түнінің басқа түндерге қарағанда өзіндік ерекшелігі бар. Солардың бірнешеуіне тоқталсақ:
1) Қасиетті Құран Кәрім түскен түн. Кітаптың басқа түндерде емес, қадір түнінде түсірілуінің өзіоның қасиеттілігін айғақтайды.
2) Құлшылық түні. Қадір түні тұтас бір ғұмырды қамтитын қасиетке ие. Бұл турасында Имам Қуртуби: «Аяттағы мың айдан да қайырлы»,- деген сөз “бүкіл заман” дегенді білдіреді. Өйткені, арабтар шексіздікті білдіру үшін “мың” деген сөзді қолданады», - дейді.
Қадір түніндегі ғибадаттың сауабы сексен үш жылға тең келетіні жайлы ғұлама Жазайири: «Қадір түні – сөзсіз ең жақсы түн! Алла Тағала оны берекелі етті. Ол түні Құранды түсіріп, басқа түндерден ерекшеледі. Сондай-ақ, осы түнді құлшылықпен өткізген адамға сексен үш жыл ғибадат еткеннің сауабы жазылады», ‒ деген.
3) Шайтандар адамдарды азғыра алмайтын түн. Сахаба Ибн Аббастың: «Бұл түні жындарды кісендеп, үлкен жындарды қамап тастайды»,- деген сөзі бар. Ал Мужаһит: «Бұл – амандық, есендік, тыныштық түні. Бұл түні шайтандар адамдарға тыныштық береді. Олар адамдарға жақындамайды, азғырып, тура жолдан тайдыра алмайды», - деген.
4) Періштелердің бәрі, Жәбрейілдің өзі Алла Тағаланың қалауымен жерге түсетін түн. Құран аятында: «Ол кезде (қадір түнінде) Раббыларының қалауымен Оның әрбір әмірі үшін періштелер мен Рұх (Жәбрейіл) түседі»[қадір сүресі 4-аят],-делінген.
5) Күнәлар кешірілетін түн. Пайғамбарымыз (с.а.с): «Кім де кім осы түнде Аллаға иман келтіріп, сауабынан үміттеніп, құлшылықы ететін болса, Алла Тағала оның бұрынғы істеген барлық кінәларын, кемшіліктерін, қателіктерін кешіреді», - деген[Бұхари].
6) Бір жылдық тағдырымыз жазылатын түн.
Сенімді дерек көздерінде келгендей қадіртүнінің өзіндік белгілері бар.Пайғамбарымыз (с.а.с): «Қадір түнінде аспан ашық болады. Ыстық та, суық та болмайды. Күн қызыл болып шығады»,- деген. Сол түнді құлшылықпен өткізген адамның жүрегінде тыныштық орнайды. Жаны рахат бір сезімді бастан кешіреді. Себебі, періштелер жерге түсу арқылы пенделерге мейірбандықты әкелген еді. Убада ибн Самиттен жеткен хадисте Алла елшісі (с.а.с) қадір түнінің белгілерін былай сипаттаған: «Қадір түні – түн тұнық әрі жарықболады, ал айдың ол түнде бейне бір жарқырап тұрғандай болатыны. Ол түн тыныш және жайлы, суық та емес, ыстық та емес. Бұл түні таң атпайынша, жұлдыздардың ағуына рұқсат берілмейді және таңертең күн сәулесіз, толған ай секілді түзу болып шығады әрі шайтандарға онымен бірге шығуға рұқсат етілмейді», - деген [Ахмад, Тафсир Ибн Кәсир].
Ислам ғұламалары қасиетті қадір түнін төмендегідей өткізуді өсиет етеді:Бұл түнде Алланың ризашылығы үшін ғибадат жасап, намаз оқып, құлшылықтарымызды арттыру.Құран Кәрім оқып, тыңдалып, түсінуге ынта қойю.Пайғамбарымызға (с.а.с) көптеп салауат айтыу. Уағыз-насихат тыңдап, сұхбаттар құрып, күнделікті күйбең тіршіліктің әуресінен бір сәтке арылу.Тәубе мен истиғфар жасап, өз нәпсісін есептен өткізіп, қателік жасаудан сақтанып, қайырлы істерді жасауға тырысу. Алланы зікір ету. Жиі-жиі дұға жасау. Бұл түнде Раббымыздан бүкіл мұсылмандардың күнәларының кешірілуін тілеуіміз керек. Қадір түнінің жақсылыққа мұрындық болуын, достық пен бауырмашылдықты арттырып, ислам әлемінің біртұтастығын және күллі адамзатты апаттардан сақта деп тілеуіміз шарт.
Мың айдан да қайырлы Қадір түнінде тілейтін тілектеріміз бен құлшылықтарымызды Алла Тағала қабыл етсін! Еліміз аман, жұртымыз тыныш болсын! Алла баршамызды қасиетті қадір түніне аман жеткізіп, Өзі разы болған күйде атап өткізуімізді нәсіп етсін, әмин!!
Талдықорған өңірі
Орталық Иман мешітінің
бас имамы Алмас Сағидоллаұлы
