Шынайы мұсылман ол - Жаратушы Алланы бір деп таныған және  өзіне міндеттелген  Алланың әмірлерін шамасы кегенше орындап, қайтарған дүниелерінен мейлінше алыс  жүрген жан деп білеміз. Әрбір мұсылман адам қандай амалды жасағанда Раббысы разы болатынын, қайсы амалдарға ашуланатынын білуі керек. Және қашанда қай кездеде тыныштықты қалап, бейбіт өмір сүре білуі тиіс.
Шынайы мұсылман ең алдымен Исламды, өзінің салт-дәстүрін, тарихын жақсы білуі керек. Мұсылман тек өзі үшін ғана емес өзге адамадар үшін өмір сүруі қажет. Алла елшісі: (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) «Нағыз мұсылман –өзге адамдар оның тілі мен қолынан зиян көрмеген адам»,-деген.
Кешегі қазақ даласында түрме, үйдің есігінде құлпы болмағаны белгілі. Бұл жағдайға жету үшін ата-бабаларымыздың  орасан зор еңбек еткені көрініп тұр. Өкінішке орай біз сондай қоғам құра алмай отырмыз.     Қазақтың әрбір салт-дәстүрі,  әрбір іс амалдары тәрбиеге, қоғамға пайдалы істерге негізделген.  Соның бірі тұсау кесер рәсімі. Бұл ала жіптен және қылдан жасалатын. 
Тұсау кесер рәсімінің пайдасы өте көп соның кейбіріне тоқталсақ:
Бірінші – баланың келешегі жарқын, жолы ақ болсын деп абыройлы кісілерден бата алу.
Екіншіден – бұйырса балам қадам бастың біреудің ала жібін аттама, тіпті бүлінген жерден бүлдіргі аламағын деп әубастан-ақ баланың  құлағына сіңісті етеді.
Үшіншіден –ешкімге  қылдай қиянат жасамағын деп  бәрін бала кезден балаға үйрету еді.  Бір ғана салт дәстүрде қаншама тәлім-тәрбие жатқанын көреміз.
Алла елшісі: (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Алла үшін адамдардың ең сүйіктісі-адамдарға пайдалы болғаны»,-деген. Сондықтан  өзін шынайы мұсылманмын деген адам басқа адамдарға, жалпы қоғамға зиянын тигізбей, өз пайдасын беруі арқылы жақсы жағынан көрсете білуі қажет.
    Ардақты Пайғамбарымыз Мұхаммед (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын):
كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ دَمُهُ وَمَالُهُ وَعِرْضُهُ
   «Мұсылманның қаны, дүние-мүлкі және ар-намысы өзге мұсылмандарға – харам», –    деген
Мұсылман мұсылманның бауыры, ол оған еш уақытта тілімен де, қолымен де жаманшылық жасамайды, келеке етпейді, малына, арына сұқтанбайды. Бұл иләһи қағида,  исламдағы ең ұлы ұғымдардың бірі.
Бірде Алла елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Зиянға ұшырап, дәрменсіз болған кім екенін білесіңдер ме? –, деп сұрағанда,адамдар: «Біздің арамыздағы шығынға ұшырап, дәрменсіз болған ол ақшасы мен дүниесі  болмаған адам» - деп жауап берді. – Менің үмбетімнен  шығынға ұшырап, дәрменсіз болған, ол Қиямет күні намаз, ораза және зекетімен келген адам. Сонымен қатар ол біреуді сөксе, екіншісін қаралаған. Біреудің малын жеп, екіншісің қанын төккен. Тағы біреуге қол көтерген. Жасаған зұлымдығы себебінен оларға оның сауабы беріледі. Сауабы істеген зұлымдығының ақысын өтей  алмайтын болса, сауабы біткеннен кейін, оған зұлымдыққа  ұшырағандардың  қателері беріледі. Сөйтіп соңында тозаққа тасталады.» деген.
Және бір хадисте Алла елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын):   «Кім мұсылман бауырының ар-намысына немесе басқа нәрсесіне тиген болса (яғни зұлымдық жасаса) бүгін динар мен дирһам жоғалмай тұрғанда (бұл дүниеде жолын тауып) айыбын өтесін. Болмаса, Қиямет күні істеген зұлымдыққа ұшарағанның жамандығы беріледі» деген.
Әрбір мұсылман тіршілігінде жасап жатқан азын-аулақ ізгі амалдарынан қияметте ажырап, тіпті басқа кісілердің күнәсін көтеруіне себеп болатын амал, біреуге тілімен, қолымен неболмаса кемсітіп жеткізген зұлымдықтары екенін естен шығармауы керек.
Алла елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Әрбір мұсылман садақа беруі керек», -деді. Сол кезде Оған «Садақа етіп беретіні болмаса қайтеді?», - деген сұрақ берілді.
«Адал еңбек етсін. Өз пайдасы үшін еңбектенгені өзіне пайда. Соның өзі садақа.
Оған шамасы келмесе қайтеді?
Қиын халде болғандарға жәрдемдессін.
Оған шамасы келмесе қайтеді?
Жақсылыққа немесе ізгілікке үндесін.
Оныда істей алмаса қайтеді?
Жамандықтан тиылсын (ешкімге зияны тимесін). Соның өзі садақа», деген.
Шынайы мұсылман адам тек адамдарға ғана емес, жануар атаулыға және өзін  қоршаған ортаға ұқыптылықпен қарауы, жанашырлық танытуы міндетті.
Алла елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Алла Тағала шөлдеген итке су берген мейірімді құлына жұмақ нәсіп етеді, ал мысығын аштан өлгенше қамап қойған мейірімсіз әйелді тозақтық қылады» деген. (бұһари)
Руаяттарда ертең қиямет күнінде жазықсыздан-жазықсыз өлтірілген торғайдың қиямет күні Аллаға жағдайын айтып, «Уа Раббым! Пәленше мені бір қажеттілігі үшін емес, бостан-босқа өлтірді», деп шағымданады деген.
Қорыта айтқанда, шынайы мұсылман баласы барша адамдарға, жануарларға және барша жаратылыстарға мейріммен қарауы, егер зұлымдық жасаса Жаратушы алдында жауап беретінін ұмытпауы керек. Біреудің артынан ғайбат айту не болмаса қазіргі уақыттарда көп белең алған дүние түрлі деңгейдегі желілерде бір-бірінің арына тиетін сөздер жазып жатқан кісілер,  бұл амал біреудің арына жасалған зұлымдық, ол амалды Алла Тағала арам еткен.
Алла елшісі (Оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Зұлымдық істеуден сақтаныңдар! Өйткені, зұлымдық Қиямет күніндегі адам басына туатын қасырет...»
Алла Тағала баршамызды шынайы, ықыласты,  ешкімге зұлымдық жасамайтын мұсылмандардан етсін! 
                                                                          Ақсу аудандық мешіті.