Иә, әне-міне дегенше биылғы Рамазан да келіп қалды. Жылдағыдан өзгешелігі сол, биылғы ораза тұтар уақытымыз шілденің шіліңгіріне дөп келіп отыр. Бұл бірінші мәрте ораза ұстауға ниеттеніп жүрген кейбір бауырларымыздың көкейінде “ми қайнаған ыстықта қалай ауыз бекітемін” деген сияқты өзіне сенімсіздік, күдік-күмән ұялатуы мүмкін. Олай болса, осы оразаны қалай жеңіл өткізуге болады? 1. Оразаның алғашқы 3-4- күні ғана шамалы ауырлау тигенімен, адам ағзалары аштыққа үйреніп кетеді де, кейінгі күндері жеңіл өтеді. Ең бастысы ораза тұтқан адам әуелі ниетін туралауы керек. Аллаһ разылығын шын ниетімен көздеген адамға азаннан кешке дейінгі ашығудың көп қиындығы жоқ. Егер, шынайы ықыласпен Аллаһ разылығын көздеген болса, Аллаһ өз жеңілдігін беріп қояды. Себебі, ниет – құлшылықтардың негізгі факторы. Ниетті туралау үшін ораза тұтқандарға Аллаһ Тағаланың Ақыреттегі беретін сыйы жайлы кітаптарды көбірек оқуы лазым. 2. Рамазанның артықшылығын түсініп, сауаптарынан үміттену. Рамазан – Құран түскен қасиетті ай. Бұл айда ораза ұстағандарға сансыз сауап сыйланып, дұға-тілектері қабыл болатын айы. Аллаһ Елшісі (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай деп айтқан: «Шынында, Аллаһ Тағаланың алдында сондай адамдар бар: Аллаһ оларды рамазанның әрбір күндізі мен түнінде Оттан босатады. Және шынында, әрбір мұсылман рамазанның түнінде де, күндізінде де өзінің дұғасына жауап алып отырады» (әл-Баззар. Сахих хадис. «Сахих ат-Тарғиб» 1002). 3. Рамазан құлшылық айы болғандықтан, басқа еш нәрсеге алаңдамау керек. Сол үшін жаздық кезекті еңбек демалысын осы Рамазан айына туралап алуға тырысу және жаз мезгілі құрылыс жұмыстары, т.б. жұмыстардың қызатын кезі болғандықтан, ондай жұмыстарды алдын-ала істеп немесе кейінге қалдырып қойған жөн. Себебі, “ақыреттік істерге көбірек көңіл бөлген адамға Аллаһ өзі бұл дүниелік істеріне жеңілдігін жасап қояды” дейді ғалымдар. 4. Рамазанға жақындаған сайын азық-түліктің бағасы қымбаттап кететіндіктен, оның үстіне биылғы ораза шілденің ыстығына дөп келгендіктен, аптапта базар араламаудың қамын қылып, керек-жарақты оразадан бұрын, яғни, қазірден бастап алдын ала алған дұрыс. 5. Асқазаны ауыратын немесе денсаулығында басқа да ақауы бар адамдар алдын ала емделіп алғаны абзал. 6. Сәресін ішуді жіберіп алмауға барын салу. Себебі, сәресін ішпеген адам, оразасын онан ары жалғастыруға мәжбүр болады. Ал, мұндай жағдай ораза ұстаушыға ауыр тиері анық. Ол үшін күндіз уақыт тауып тынығып алған және шұғыл жұмыстарды түске дейін бітіргені жөн. 7. Қатты ыстықта салқын су құйынып, денені салқындатып алу. Пайғамбарымыздың (Оған Аллаһ Тағаланың игілігі мен сәлемі болсын!) бір хадисінде: «Аллаһ Елшісі (оған Аллаһ Тағаланың игілігі мен сәлемі болсын) шыжыған ыстықтан құтылу мақсатымен басына су құятын», - деп айтылған. “Әл-Мууатта” кітабы, 1/294, Имам Мәлик. Әбу Дәуд 2365, Ахмад 4/63. 8. Алдын ала, яғни, Шағбан айынан бастап нәпіл ораза ұстау – оразаны жеңілдететін амалдардың бірі. Айша анамыздан жеткен хадисте: «Аллаһ Елшісінің Шағбандағыдай көп ораза тұтқанын көрген емеспін»,– дейді. Сондай-ақ, ораза кіргеннен кейін де, Құранды көп оқып, дін-нәсихат уағыздарын тыңдап, мүмкіндігінше мешітте болып, құлшылық амалдарын көбірек жасау, тарауих намазын жіберіп алмауға тырысу. 9. Рамазан айындағы игі істердің сыйы еселенетінін ескеріп, сауаптарды құр кетірмеу үшін мұқтаж адамдарға қайырымдылықты көбірек жасау керек. Нәпіл (қосымша) құлшылықтар адамның иманын көтереді. Ал, иманы көтерілген адам барлық қиындықтарға төзіп, оразасы жеңіл өтеді. Қолда барын дін үшін жұмсауға құлшынады. 10.Сапардағы адамдардың, жүкті әйелдердің және басқа да үзірлі адамдардың ораза ұстамауына рұхсат етілген. Алайда, ондай адамдар мүмкіндігінше жеңілдіктерді пайдалана отырып, ораза ұстаса сауапқа кенелетіні күмәнсіз. Аллаһ Тағала былай деді: «Ал біреу науқас, не сапарда болса, басқа күндерде оразасының санын толтырсын» ("Бақара" сүресі,185- аят). Ибн ‘Умардан Пайғамбардың (Оған Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын) былай дегені жеткізіледі: «Ақиқатында, Аллаһ Тағала Өзінің тыйымдарының бұзылуын жек көретініндей, тура сол сияқты Өзінің түсірген жеңілдіктерінің қабылданғанын да жақсы көреді». Ахмад 2/108, Ибн Хиббан 2742, әл-Қада’и 1078. Хафиз әл-Мунзири Міне, осындай ізгі амалдардың барлығы адамға рухани күш-жігер беріп, оразаны жеңіл өткізуге жетелейді. Аллаһ Тағала біздің құлшылықтарымызды жеңілдетіп, қияметте сауап таразымызды ауырлатсын!
